کسی که استدلالش غلط تره ولی جواب نهایی‌اش درست‌تره

دو سوراخ با ارتفاع متفاوت در دو بطری آب مشابه ایجاد کرده‌ایم. اگر هر دو را از ارتفاع یکسان از سطح زمین رها کنیم؛ در بازه‌ی زمانی مشخصی از سقوط، مقدار آبِ بیرون‌ریخته‌شده از هر دو یکسان است؟

فرض کنیم افراد بر حسب قدرت تحلیل و میزان اطلاعات، از کم به زیاد به سه دسته تقسیم شوند:
دسته‌ی ۱- جواب: خیر، تفاوتی ندارد. استدلال: مقدار یکسانی از هر دو بیرون‌ می‌ریزد. [فرد اختلاف فشار در ارتفاع‌های مختلف در مایع را نمی‌داند و اگر دو بطری ساکن بودند هم همین جواب را می‌داد.]
دسته‌ی ۲- جواب: بله، تفاوت دارد.استدلال: اختلاف فشار در مایعات را می‌داند پس فکر می‌کند؛ در سوراخ پایین‌تر، فشار بیشتر است و آب بیشتری از بطری آن بیرون می‌ریزد.
دسته‌ی ۳- جواب: خير، تفاوتی ندارد. استدلال: از هيچکدام آبی بیرون نمی‌ریزد. [فرد علاوه بر رابطه‌ی فشار و عمق در مایعات؛ می‌داند که در حین سقوط آزاد فشار در هر نقطه از مایع برابر P₀ است.]

این یک مثالِ زیادی ساده و احمقانه بود از مسائلی* که آدم احساس می‌کنه سه سطح دارن.مسائل دو‌سطحی وچهار‌سطحی و ... هم هستند ولی چون کسی این‌طور احساس نمی‌کنه به‌ش ظلم شده؛ زياد به چشم نمی‌آن.دو حالت ممکنه پیش بیاد:
i) نتيجه** فقط به جواب نهایی بستگی نداره و استدلال هم در نظر گرفته می‌شه: دسته‌ی ۲ کاملا عادلانه بر دسته‌ی ۱ برتری می يابد.
ii) فقط جواب نهايی تاثير داره: دسته‌ی ۱و۳ به نتيجه می‌رسن و دسته‌ی ۲ به نتيجه نمی رسه.
ظاهرا در حق دسته‌ی ۲ ظلم شده ولی این ظلم کاملا نسبی است و نسبت به کلِ شرايط به وجود می‌آد. حق دسته‌ی ۲ به خاطر کامل نبودنِ جواب، نگرفتن نتيجه است؛ ولی در ديد کلی دسته‌ی یکی وجود داره که حقش بيشتر از دسته‌ی ۲ نبوده؛ اما بيشتر گرفته و اون ظلم نسبی رو به وجود آورده.
دسته‌ی ۲ می‌تونن عبرت بگیرن و طبق تجربه، سه‌سطحی بودن مسأله را حدس بزنن و در حالی که به سطح دوم رسیدن، جواب نهايی را بنا بر استدلال سطح اول بدن.

*منظور فقط مسأله‌ی فیزیک یا علمی نیست، می‌تونه یه اتفاق روزمره‌ باشه
**نمره یا هر پوئنِ دیگه